Перевод: со всех языков на все языки

со всех языков на все языки

in sermonem ingrĕdi

  • 1 sermo

    sermo, ōnis, m. [2. sero, qs. serta, conserta oratio], a speaking or talking with any one; talk, conversation, discourse:

    sermo est a serie: sermo enim non potest in uno homine esse solo, sed ubi oratio cum altero conjuncta,

    Varr. L. L. 6, § 64 Müll. (very freq. in prose and poetry).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen. (syn. colloquium): quoniam magna vis orationis est eaque duplex, altera contentionis, altera sermonis: contentio disceptationibus tribuatur judiciorum, contionum, senatus: sermo in circulis, disputationibus, congressionibus familiarium versetur;

    sequatur etiam convivia, etc.,

    Cic. Off. 1, 37, 132:

    quod mihi servus sermonem serat,

    Plaut. Curc. 1, 3, 37:

    sermones serere,

    id. Mil. 3, 1, 106:

    multa inter sese vario sermone serebant,

    Verg. A. 6, 160:

    sermonem nobiscum ibi copulat,

    Plaut. Poen. 3, 3, 42:

    dum sermones fabulandi conferant,

    id. ib. prol. 34:

    caput et pes sermonis,

    id. As. 3, 3, 139:

    cum ea tu sermonem nec joco nec serio Tibi habeas,

    id. Am. 3, 2, 25; Ter. Hec. 4, 3, 1:

    ibi illa cum sermonem occipit,

    id. Eun. 4, 1, 8:

    dum sermones caedimus,

    id. Heaut. 2, 3, 1:

    sermonem cum aliquo conferre,

    Cic. Off. 1, 38, 136; id. Inv. 2, 4, 14:

    in nostris sermonibus collocutionibusque,

    id. Fam. 1, 9, 4:

    mature veniunt, discumbitur: fit sermo inter eos,

    id. Verr. 2, 1, 26, § 66:

    dum longior consulto ab Ambiorige instituitur sermo,

    Caes. B. G. 5, 37:

    sermonis aditum cum aliquo habere,

    id. ib. 5, 41:

    nullum tibi omnino cum Albinovano sermonem ullā de re fuisse,

    Cic. Vatin. 1, 3; id. de Or. 2, 73, 296:

    erat in ore, in sermone omnium,

    id. Phil. 10, 7, 14; cf.: memini in eum sermonem illum incidere, qui tum fere multis erat in ore, id. Lael. 1, 2:

    aestivam sermone benigno tendere noctem,

    Hor. Ep. 1, 5, 11:

    referre sermones deorum,

    id. C. 3, 3, 71 (cf.:

    consiliantibus divis,

    id. ib. 3, 3, 18):

    et euntem multa loquendo Detinuit sermone diem,

    Ov. M. 1, 683:

    nunc inter eos tu sermo es,

    you are the talk, Prop. 2, 21 (3, 14), 7:

    jucundus est mihi sermo litterarum tuarum,

    the conversing with you by letter, Cic. Fam. 7, 32, 3; cf.:

    littera sermonis fida ministra mei,

    Ov. Tr. 3, 7, 2.—
    B.
    In partic.
    1.
    Literary conversation, discourse, disputation, discussion (cf. oratio): tum Furius: Quid vos agitis? num sermonem vestrum aliquem diremit noster interventus? Minime vero, Africanus;

    soles enim tu haec studiose investigare, quae sunt in hoc genere, de quo instituerat paulo ante Tubero quaerere,

    Cic. Rep. 1, 11, 17; cf. id. ib. 1, 13, 19:

    in sermonem ingredi (just before: in disputationem ingredi),

    id. ib. 1, 24, 38:

    (Scaevola) exposuit nobis sermonem Laelii de amicitiā habitum ab illo secum... Ejus disputationis sententias memoriae mandavi, etc.... ut tamquam a praesentibus haberi sermo videretur,

    id. Lael. 1, 3:

    rebus his, de quibus hic sermo est,

    id. Fin. 3, 12, 40:

    feci sermonem inter nos habitum in Cumano. Tibi dedi partes Antiochinas, etc.,

    id. Fam. 9, 8, 1:

    in quo (circulo) de philosophiā sermo haberetur,

    Nep. Epam. 3, 3:

    Socratici sermones,

    Hor. C. 3, 21, 9; cf. Quint. 6, 3, 44; 2, 15, 26:

    in longum sermonem me vocas, Attice,

    Cic. Leg. 1, 4, 13:

    nunc enim sermo de naturā est,

    our subject, Plin. 11, 19, 21, § 67; 3, 1, pr. § 2; 16, 32, 58, § 134; Macr. Somn. Scip. 2, 17, 15; Capitol. Gord. 3, 3 init.
    b.
    Concr., a talk, speech, discourse (more informal and unpretending than oratio):

    meos multos et illustres et ex superiore et ex aequo loco sermones habitos,

    Cic. Fam. 3, 8, 2; Plin. Ep. 1, 8, 2; Quint. 11, 2, 24.—
    2.
    Ordinary speech, speaking, talking, the language of conversation (opp. contentio):

    sermo est oratio remissa et finitima cottidianae locutioni,

    Auct. Her. 3, 13, 23; cf. Cic. Off. 1, 37, 132:

    mollis est oratio philosophorum et umbratilis, etc.... Itaque sermo potius quam oratio dicitur,

    id. Or. 19, 64: in argumentis Caecilius poscit palmam, in sermonibus Plautus, i. e. in dialogue, Varr. ap. Non. 374, 9:

    soluta oratio, qualis in sermone et epistulis,

    Quint. 9, 4, 19:

    C. Piso, statarius et sermonis plenus orator,

    Cic. Brut. 68, 239:

    si quis scribat, uti nos, Sermoni propiora,

    Hor. S. 1, 4, 42:

    vocem sermoni proximam,

    Quint. 11, 3, 162:

    ut litigantes quoque a sermone incipiant, ad vociferationem transeant,

    Sen. Ep. 15, 6.—Of prose as opposed to poetry:

    comoedia... nisi quod pede certo Differt sermoni sermo merus,

    Hor. S. 1, 4, 48:

    et tragicus plerumque dolet sermone pedestri Telephus et Peleus, etc.,

    id. A. P. 95.—
    b.
    Concr., of verses in a conversational style, a satire:

    ille (delectatur) Bioneis sermonibus et sale nigro,

    Hor. Ep. 2, 2, 60:

    Albi, nostrorum sermonum candide judex,

    id. ib. 1, 4, 1:

    nec sermones ego mallem Repentes per humum quam res componere gestas,

    id. ib. 2, 1, 250.—
    3.
    With reference to some particular object, common talk respecting any thing, report, rumor (syn.:

    fama, rumor): vulgi sermo,

    Cic. Fam. 3, 11, 1:

    nunc per urbem solus sermo est omnibus, Eum, etc.,

    Plaut. Ps. 1, 5, 4:

    sermo est totā Asiā dissipatus, Cn. Pompeium, etc.,

    Cic. Fl. 6, 14:

    mihi venit in mentem multum fore sermonem, me, etc.,

    id. Att. 7, 23, 2:

    si istiusmodi sermones ad te delati de me sunt, non debuisti credere,

    id. Fam. 3, 8, 5 sq.:

    in sermonem hominum venire,

    id. Verr. 2, 4, 7, § 13:

    audita et percelebrata sermonibus res est,

    id. Cael. 29, 69; cf.:

    vix feram sermones hominum, si, etc.,

    id. Cat. 1, 9, 23:

    vestrae perigrinantur aures, neque in hoc pervagato civitatis sermone versantur,

    this talk of the town, id. Mil. 12, 33:

    refrigerato jam levissimo sermone hominum,

    id. Fam. 3, 8, 1:

    sermones inimicorum effugere,

    id. Cael. 16, 38:

    sermones lacessere, reprimere,

    id. Fam. 3, 8, 7: retudit sermones, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 6, 1:

    ne putet aliquid oratione meā sermonis in sese aut invidiae esse quaesitum,

    of slander, calumny, Cic. Fl. 5, 13:

    dabimus sermonem iis, qui, etc.,

    give them something to talk about, id. Fam. 9, 3; so,

    materiam sermonibus praebere,

    Tac. H. 4, 4: cataplus ille Puteolanus, sermo illius temporis, Cic. [p. 1680] Rab. Post. 14, 40 B. and K. dub.; v. Orell. N. cr.
    II.
    Transf., a manner of speaking, mode of expression, language, style, diction, etc. (cf. lingua):

    sermone eo debemus uti, qui notus est nobis, ne, ut quidam Graeca verba inculcantes jure optimo rideamur,

    Cic. Off. 1, 31, 111:

    cujus (Terentii) fabellae propter elegantiam sermonis putabantur a C. Laelio scribi,

    id. Att. 7, 3, 10:

    et sane quid est aliud vetus sermo quam vetus loquendi consuetudo?

    Quint. 1, 6, 43; 12, 2, 3.—
    B.
    A language, the speech of a nation, etc.:

    cui (Catulo) non solum nos Latini sermonis, sed etiam Graeci ipsi solent suae linguae subtilitatem elegantiamque concedere,

    Cic. de Or. 2, 7, 28:

    in Latino sermone,

    id. ib. 3, 11, 42:

    quae philosophi Graeco sermone tractavissent, ea Latinis litteris mandaremus,

    id. Fin. 1, 1, 1:

    patrii sermonis egestas,

    Lucr. 1, 832; 3, 260:

    cum lingua Catonis et Enni Sermonem patrium ditaverit,

    Hor. A. P. 57:

    aves, quae sermonem imitantur humanum... Agrippina turdum habuit imitantem sermones hominum... lusciniae Graeco atque Latino sermone dociles,

    Plin. 10, 42, 59, § 120.—
    C.
    Of a single expression:

    si quis ita legaverit: Fructus annuos, etc., perinde accipi debet hic sermo, ac si, etc.,

    Dig. 7, 1, 20; 11, 7, 2, § 1; 28, 5, 29.— Hence, of a single word (late Lat.): deos sermo Graecus est, Cassiod. in Psa. 21, 1.

    Lewis & Short latin dictionary > sermo

  • 2 sermo

    sermo, ōnis, m. (1. sero), die zwischen mehreren gewechselte Rede, die Unterredung, Unterhaltung, das Gespräch (s. 1. VarroLL. 6, 64), I) eig.: A) im allg.: a) eig.: iocus, ludus, sermo (Gekose), Plaut.: sermo in circulis, disputationibus, congressionibus familiarium versetur, Cic.: cum in sermone cotidiano, tum in senatu palam sic egit causam tuam, ut etc., Cic.: esse in ore, in sermone omnium, Cic.: memini in eum sermonem illum incĭdere, qui tum fere multis erat in ore, Cic.: iucundus mihi est sermo litterarum tuarum, die briefliche Unterredung (Unterhaltung) mit dir, Cic.: sermonem arripere, Cic.: sermonem conferre cum alqo, Cic.: sermonem instituere cum alqo, Cic.: sermones u. alqd sermonibus serere, s. 1. sero no. II: texere longos sermones, Plaut.: sermonem quaerere, anfangen zu schwatzen, zu kosen, Ter.: sermonem ordiri, Cic.: oritur sermo de alqa re, Hor.: inde ortus sermo percunctantibus utrimque, Sall. fr.: in istum sermonem delabi, Cic.: sermonem habere cum alqo, Cic.: dare se in sermonem, in die Unterhaltung eintreten, Poët. bei Cic.: se familiariter in eorum sermonem insinuare ac dare, Cic.: longior ab alqo instituitur sermo, Caes.: discumbitur, fit sermo inter eos, Cic.: quaecumque eis rebus de quibus hic sermo est nomina imponis, Cic.: de Alexandrinis esse video sermonem, quem ego non refuto, Cic.: multa ibi totā die in concilio sermonibus iactata erant, war hin u. her besprochen worden, Liv.: abrumpere sermonem, s. ab-rumpo no. II, 2, b: interrumpere sermonem, Plaut.: sermonem incīdere (v. einer Frage), Liv.: dabimus sermonem iis, qui etc., wir werden denen etwas zu reden geben, die usw., Cic.: nullā sermonum vice, ohne ein Wort zu wechseln, Amm. – b) meton., das Gespräch = der Gegenstand des Gespräches, filius meus sermo est per urbem, ist das Stadtgespräch, Plaut.: nunc inter eos tu sermo es, Prop.: Cataplus ille Puteolanus, sermo illius temporis, Cic. – B) insbes.: 1) die gelehrte Unterredung, Disputation, der Dialog, sermo oritur ab alqa re, Cic.: princeps Crassus eius sermonis ordiendi fuit, Cic.: in sermonem ingredi, teilnehmen an der U., Cic.: vocare alqm in longum sermonem, auffordern zu usw., Cic.: sermonem cum alqo habere de amicitia, Cic.: num sermonem vestrum aliquem diremit noster adventus? Cic.: sermones, quos scripsit (Plato), Gell. – 2) die gewöhnliche Rede, die Umfangssprache, das ruhige-, gelassene Gespräch, der ruhige-, gelassene Gesprächston (Ggstz. contentio, s. Cornif. rhet. 2, 23. Cic. de off. 1, 132), sermonis plenus orator, Cic.: litigantes a sermone incipiant, ad vociferationem transeant, Sen.: supra modum sermonis attolli, Quint.: vox sermoni proxima, Quint.: scribere sermoni propiora, Hor. – dah. meton.: a) bei Horaz, seine Briefe u. Satiren, als dem gewöhnlichen Gesprächston sich annähernde Sprachdarstellungen, im Gegensatz zu dem erhabenen poetischen Ausdruck, Hor. ep. 1, 4, 1 u. 2, 2, 60 (von den Satiren); u. ibid. 2, 1, 250 (von den Briefen). – b) die sich dem Gesprächston annähernde kunstlose Rede, ut rursus vaces sermoni, quem apud municipes meos habui, Plin. ep. 1, 8, 2. – c) übh. gesprochene Worte, getane Äußerung, hic sermo Abdalonymi, Curt. 4, 1 (4), 26: multi et illustres et ex superiore et ex aequo loco sermones habiti, meine vielen unzweideutigen, auf der Gerichtsbühne u. im gewöhnlichen Leben getanen Äußerungen, Cic. ep. 3, 8, 2. – 3) mit Beziehung auf ein gewisses Objekt, die Rede der Menge über etw., das Gerede, das Gerücht, verb. sermo atque fama, Cic.: vulgi, hominum, Cic.: sermones lacessere, G. hervorrufen, zu G. Veranlassung geben, Cic.: dare sermonem alci, jmdm. zu reden geben, Cic.: ebenso sermones praebere aliis, Liv.: materiam sermonibus praebere, Tac.: ne putet aliquid oratione meā sermonis in sese aut invidiae esse quaesitum, übler Nachrede, Cic. – II) übtr.: 1) die Sprache = die Sprech-, die Rede-, Ausdrucksweise, der Ausdruck, a) eig.: s. rusticus (der Bauern), urbanus (der Städter), Liv.: s. proletarius, Plaut., plebeius, Cic.: s. cotidianus, Quint.: s. lenis minimeque pertinax, Cic.: antiquior est huius (Catonis) sermo, Cic.: delicatus, festivus, elegans, Cic.: sermonis elegantia, Cic.: s. tenuis exsanguisque, Cic.: sermonis error, irrtümliche Ausdrucksweise, Cic.: fuit ergo in Catulo sermo Latinus, Cic.: est igitur tropus sermo a naturali et principali significatione translatus ad aliam, Quint. – b) meton., die besonders gesprochenen oder geschriebenen Worte, der Ausdruck, Satz, s. Ulp. dig. 7, 1, 20; 11, 7, 2. § 1. Pompon. dig. 28, 5, 29 u. ö. bei den ICt.: Plur., non possum exprimere sermonibus, ich finde nicht Worte, Min. Fel. 2, 2. – 2) die Sprache, die jmd. redet, u. im Ggstz. zu einer anderen die Mundart, der Dialekt, patrii sermonis egestas, Lucr.: sermone debemus uti, qui natus est nobis, unserer Muttersprache, Cic.; vgl. nativus ille sermo commercio aliarum gentium exolevit, Curt.: sermoni Persarum se dedidit, Nep.: quae philosophi Graeco sermone tractassent, Cic.: sermonem humanum imitari, v. Vögeln, Plin. – lusciniae Graeco atque Latino sermone dociles, Plin. – 3) der Sprachgebrauch, rectus, ICt.: vulgi sermone mors significatur, ICt. – / Das o im Nom. von Natur lang, Lucr. 4, 535. Hor. sat. 1, 10, 23: später verkürzt, Iuven. 6, 193; 8, 39.

    lateinisch-deutsches > sermo

  • 3 sermo

    sermo, ōnis, m. (1. sero), die zwischen mehreren gewechselte Rede, die Unterredung, Unterhaltung, das Gespräch (s. Varro LL. 6, 64), I) eig.: A) im allg.: a) eig.: iocus, ludus, sermo (Gekose), Plaut.: sermo in circulis, disputationibus, congressionibus familiarium versetur, Cic.: cum in sermone cotidiano, tum in senatu palam sic egit causam tuam, ut etc., Cic.: esse in ore, in sermone omnium, Cic.: memini in eum sermonem illum incĭdere, qui tum fere multis erat in ore, Cic.: iucundus mihi est sermo litterarum tuarum, die briefliche Unterredung (Unterhaltung) mit dir, Cic.: sermonem arripere, Cic.: sermonem conferre cum alqo, Cic.: sermonem instituere cum alqo, Cic.: sermones u. alqd sermonibus serere, s. 1. sero no. II: texere longos sermones, Plaut.: sermonem quaerere, anfangen zu schwatzen, zu kosen, Ter.: sermonem ordiri, Cic.: oritur sermo de alqa re, Hor.: inde ortus sermo percunctantibus utrimque, Sall. fr.: in istum sermonem delabi, Cic.: sermonem habere cum alqo, Cic.: dare se in sermonem, in die Unterhaltung eintreten, Poët. bei Cic.: se familiariter in eorum sermonem insinuare ac dare, Cic.: longior ab alqo instituitur sermo, Caes.: discumbitur, fit sermo inter eos, Cic.: quaecumque eis rebus de quibus hic sermo est nomina imponis, Cic.: de Alexandrinis esse video sermonem, quem ego non refuto, Cic.: multa ibi totā die in conci-
    ————
    lio sermonibus iactata erant, war hin u. her besprochen worden, Liv.: abrumpere sermonem, s. abrumpo no. II, 2, b: interrumpere sermonem, Plaut.: sermonem incīdere (v. einer Frage), Liv.: dabimus sermonem iis, qui etc., wir werden denen etwas zu reden geben, die usw., Cic.: nullā sermonum vice, ohne ein Wort zu wechseln, Amm. – b) meton., das Gespräch = der Gegenstand des Gespräches, filius meus sermo est per urbem, ist das Stadtgespräch, Plaut.: nunc inter eos tu sermo es, Prop.: Cataplus ille Puteolanus, sermo illius temporis, Cic. – B) insbes.: 1) die gelehrte Unterredung, Disputation, der Dialog, sermo oritur ab alqa re, Cic.: princeps Crassus eius sermonis ordiendi fuit, Cic.: in sermonem ingredi, teilnehmen an der U., Cic.: vocare alqm in longum sermonem, auffordern zu usw., Cic.: sermonem cum alqo habere de amicitia, Cic.: num sermonem vestrum aliquem diremit noster adventus? Cic.: sermones, quos scripsit (Plato), Gell. – 2) die gewöhnliche Rede, die Umfangssprache, das ruhige-, gelassene Gespräch, der ruhige-, gelassene Gesprächston (Ggstz. contentio, s. Cornif. rhet. 2, 23. Cic. de off. 1, 132), sermonis plenus orator, Cic.: litigantes a sermone incipiant, ad vociferationem transeant, Sen.: supra modum sermonis attolli, Quint.: vox sermoni proxima, Quint.: scribere sermoni propiora, Hor. – dah. meton.: a) bei Horaz, seine Briefe u. Satiren, als dem gewöhnli-
    ————
    chen Gesprächston sich annähernde Sprachdarstellungen, im Gegensatz zu dem erhabenen poetischen Ausdruck, Hor. ep. 1, 4, 1 u. 2, 2, 60 (von den Satiren); u. ibid. 2, 1, 250 (von den Briefen). – b) die sich dem Gesprächston annähernde kunstlose Rede, ut rursus vaces sermoni, quem apud municipes meos habui, Plin. ep. 1, 8, 2. – c) übh. gesprochene Worte, getane Äußerung, hic sermo Abdalonymi, Curt. 4, 1 (4), 26: multi et illustres et ex superiore et ex aequo loco sermones habiti, meine vielen unzweideutigen, auf der Gerichtsbühne u. im gewöhnlichen Leben getanen Äußerungen, Cic. ep. 3, 8, 2. – 3) mit Beziehung auf ein gewisses Objekt, die Rede der Menge über etw., das Gerede, das Gerücht, verb. sermo atque fama, Cic.: vulgi, hominum, Cic.: sermones lacessere, G. hervorrufen, zu G. Veranlassung geben, Cic.: dare sermonem alci, jmdm. zu reden geben, Cic.: ebenso sermones praebere aliis, Liv.: materiam sermonibus praebere, Tac.: ne putet aliquid oratione meā sermonis in sese aut invidiae esse quaesitum, übler Nachrede, Cic. – II) übtr.: 1) die Sprache = die Sprech-, die Rede-, Ausdrucksweise, der Ausdruck, a) eig.: s. rusticus (der Bauern), urbanus (der Städter), Liv.: s. proletarius, Plaut., plebeius, Cic.: s. cotidianus, Quint.: s. lenis minimeque pertinax, Cic.: antiquior est huius (Catonis) sermo, Cic.: delicatus, festivus, elegans, Cic.: sermonis elegantia, Cic.: s. te-
    ————
    nuis exsanguisque, Cic.: sermonis error, irrtümliche Ausdrucksweise, Cic.: fuit ergo in Catulo sermo Latinus, Cic.: est igitur tropus sermo a naturali et principali significatione translatus ad aliam, Quint. – b) meton., die besonders gesprochenen oder geschriebenen Worte, der Ausdruck, Satz, s. Ulp. dig. 7, 1, 20; 11, 7, 2. § 1. Pompon. dig. 28, 5, 29 u. ö. bei den ICt.: Plur., non possum exprimere sermonibus, ich finde nicht Worte, Min. Fel. 2, 2. – 2) die Sprache, die jmd. redet, u. im Ggstz. zu einer anderen die Mundart, der Dialekt, patrii sermonis egestas, Lucr.: sermone debemus uti, qui natus est nobis, unserer Muttersprache, Cic.; vgl. nativus ille sermo commercio aliarum gentium exolevit, Curt.: sermoni Persarum se dedidit, Nep.: quae philosophi Graeco sermone tractassent, Cic.: sermonem humanum imitari, v. Vögeln, Plin. – lusciniae Graeco atque Latino sermone dociles, Plin. – 3) der Sprachgebrauch, rectus, ICt.: vulgi sermone mors significatur, ICt. – Das o im Nom. von Natur lang, Lucr. 4, 535. Hor. sat. 1, 10, 23: später verkürzt, Iuven. 6, 193; 8, 39.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > sermo

  • 4 Gespräch

    Gespräch, sermo (im allg.). – colloquium (ein meistens verabredetes G. zu einem bestimmten Zweck, eine Unterredung). – dialŏgus (διάλογος, G. redend eingeführter Personen in einer Schrift etc.). – diverbium (Dialog im Schauspiel). – disputatio (die dialogische Erörterung überwissenschaftliche Gegenstände). – ein G. zwischen Freunden, colloquium amicorum, colloquium inter amicos habitum – ein G. anknüpfen, sich in ein G. einlassen, dare se in sermonem: mit jmd., alqm ad sermonem admittere (einen Geringern zum G. mit uns zulassen); se immiscere colloquiis mit Genet. Plur. (sich in die Gespräche mischen, z.B. montanorum): ein G. anfangen, sermonem incipere, ordiri; in sermonem ingredi (zum G. schreiten): ein G. mit jmd. führen, halten, sermonem conferre cum alqo; sermocinari, colloqui cum alqo; confabulari, sermones caedere od. serere cum alqo (mit jmd. gemütlich plaudern, schwatzen; serm. caed. bes. bei den Komik.): im G. mit jmd. sein, sermonem habere cum alqo; est mihi sermo cum alqo, über etwas, de alqa re: auf ein G. kommen, fallen, in sermonem delabi od. incĭdere: das G. fällt auf jmd. od. etwas, man komm tim G. auf jmd. od. etwas, incĭdit sermo od. mentio de alqo od. de alqa re: incĭdit mentio alcis od. alcis rei; incĭdo in mentionem alcis od. alcis rei: das G. fallen lassen, abbrechen, s. abbrechen no. I, B, 1: mitten im G. abbrechen, s. abbrechen no. I, A. – der gewöhnliche Gegenstand des G. ist etc., sermo plerumque habetur de etc.: Gegenstand des allgemeinen G. oder das allgemeine G. (in der Stadt, unter den Leuten) sein, in ore omnium esse; in fabulis esse, in der ganzen Stadt, fabulam tota in urbe esse od. iactari; in ganz Griechenland, totā Graeciā famā celebrari: der Gegenstand des allgem. G. (in der Stadt, unter den Leuten) werden, fabulam fieri; in fabulas ire: sich zum G. der Leute machen, sermonibus dare locum. – es geht das G., [1102] es geht stark das G., sermo est, multus sermo est mit Akk. u. Infin.: es geht das G. in der ganzen Stadt, sermo datur per totam urbem m. folg. Akk. u. Infin.

    deutsch-lateinisches > Gespräch

  • 5 sermo

    ōnis m. [ sero I ]
    1) разговор, беседа, диалог (sermones, quos scripsit Plato AG)
    s. litterarum Cпереписка
    sermonem habere (conferre) cum aliquo C — иметь беседу с кем л.
    in sermonem ingrĕdi C и dare se in sermonem Poeta ap. Cвступить в разговор
    2) содержание беседы, высказывание, слова ( alicujus sermonem ad aliquem referre Nep)
    sermones habere C — высказываться, делать заявления
    3) обиходная речь, язык (sermo Graecus C)
    sermonis plenus orator C — оратор, пользующийся обыденным языком
    4) говор, наречие, диалект (urbanus, rusticus L; cotidianus Q)
    sermones — сатиры, послания ( nostrorum sermonum judex H)
    6) способ изъясняться, изложение, слог (s. purus, elĕgans C)
    7) слух, молва, толки, пересуды (s. quidem multus, sc. est C; sermone multiplĭci populos replere O)
    sermonem aliis dare C (praebere L) — дать другим повод к пересудам
    8) предмет толков (filius meus s. est per urbem Pl)

    Латинско-русский словарь > sermo

  • 6 ingredior

    in-grĕdĭor, essus 3, (in tmesi:

    ut velit ire inque gredi,

    Lucr. 4, 888), v. dep. n. and a. [1. in-gradior]
    I.
    Prop., to go into, to enter (class.; syn. intro, introeo).
    1.
    With in and acc.:

    in stadium,

    Cic. de Or. 1, 32, 147:

    in templum,

    id. Phil. 14, 5, 12:

    in navem,

    id. Verr. 2, 5, 62, § 160:

    cum in antiquum fundum ingredi vellet, frequentes armati obstiterunt,

    id. Caecin. 8, 21; 11, 31:

    in castra,

    Liv. 38, 27, 5:

    in urbem,

    id. 9, 7, 10.—
    2.
    With acc.:

    iter pedibus,

    Cic. Sen. 10, 34:

    domum,

    id. Phil. 2, 27, 68:

    pontem Mulvium,

    id. Cat. 3, 2, 6:

    via, quam nobis quoque ingrediendum sit,

    id. Sen. 2, 6:

    hoc mare,

    Quint. 12 prooem. §

    4: mare,

    Sall. H. 3, 77:

    regnum,

    id. ib. 2, 45:

    curiam,

    Liv. 44, 19, 7; 40, 8, 1; Curt. 4, 7, 6; 9, 10, 1 al.—
    3.
    With intra:

    ingrediens intra finem ejus loci,

    Cic. Caecin. 8, 22:

    ingredi intra munitiones,

    Caes. B. G. 5, 9, 6:

    intra fines,

    id. ib. 2, 4, 2.—
    4.
    With dat.:

    castris ingressus Etruscis,

    Verg. A. 10, 148. —
    5.
    With ad:

    ad quos (sc. deos penates) paulo ante ingressus hospitaliter fecerat,

    Just. 8, 3, 4.—
    B. 1.
    With in and acc. (so most freq.):

    in vitam paulo serius, tanquam in viam, ingressus,

    Cic. Brut. 96, 330:

    jam ingrediar in disputationem,

    id. Rep. 1, 24, 38: in eam rationem, id. de Or. 2, 53, 213:

    in spem libertatis,

    id. Fam. 12, 25:

    in orationem,

    id. Phil. 7, 3:

    in bellum,

    id. Cat. 2, 6:

    in causam,

    id. Div. in Caecin. 12, 40; id. Fam. 6, 1, 4; id. Planc. 3, 8:

    in sermonem,

    Caes. B. C. 3, 18:

    in rem publicam,

    to engage in public affairs, Hirt. B. Afr. 22.—
    2.
    With simple acc.:

    quam quisque viam vivendi sit ingressurus,

    Cic. Off. 1, 32, 118:

    disputationem mecum,

    id. Caecin. 28, 79:

    vitam,

    id. Off. 3, 2, 6; id. Ac. 2, 36, 114:

    magistratum,

    Sall. J. 43, 2:

    consulatum,

    Quint. 6, 1, 35:

    eadem pericula,

    Cic. Mur. 2, 4:

    hanc partem,

    Quint. 4, 3, 1:

    studia,

    id. 1, 10, 2:

    hunc video mihi principem ad ingrediendam rationem horum studiorum exstitisse,

    Cic. Arch. 1, 1:

    eloquendi rationem,

    Quint. 12 prooem. § 3.—
    3.
    With ad:

    ad discendum,

    Cic. de Or. 1, 21, 94.—
    C.
    To enter upon, begin, commence an action, speech, etc.
    1.
    With inf.:

    posteaquam sum ingressus eas res mandare monumentis,

    Cic. Ac. 1, 1, 3:

    dicere,

    id. Att. 15, 11, 2:

    describere aliquid,

    id. de Sen. 14, 49:

    scribere,

    id. Div. 2, 1, 3; Quint. 1, 3, 18:

    versare dolos,

    Verg. A. 11, 704.—
    2.
    Absol.: sic contra est ingressa Venus, thus began Venus (to speak), Verg. A. 4, 107:

    Anchises lacrimis ingressus obortis,

    id. ib. 6, 867.—
    3.
    With acc.:

    quam orationem cum ingressus essem,

    Cic. Att. 15, 11, 1:

    tibi res antiquae laudis et artis Ingredior,

    Verg. G. 2, 175:

    longinquam profectionem,

    Suet. Aug. 92.—
    4.
    With in and acc.:

    quem ingressum in sermonem Pompeius interpellavit,

    at the beginning of his speech, Caes. B. C. 3, 18, 3; cf. 1, 2, 2.—
    D.
    Of time, to enter upon, begin, commence:

    Caesar decimum nonum annum ingressus,

    Vell. 2, 61, 1: ingresso vere, when spring has begun or arrived, Luc. 10, 224.—
    II.
    Transf., = incedo.— Prop., to go along, advance, proceed, march.
    1.
    Absol.: si stas, ingredere;

    si ingrederis, curre,

    Cic. Att. 2, 23, 3.—
    2.
    With per:

    rex pedes per nivem et glaciem ingredi coepit,

    Curt. 5, 7, 8.—
    3.
    With adv.:

    tardius,

    Cic. Tusc. 1, 31, 75:

    quacumque,

    Ov. F. 4, 481:

    elephanti gregatim ingrediuntur,

    Plin. 8, 5, 5, § 11.—
    4.
    With abl.:

    campo,

    Verg. A. 10, 763:

    solo,

    id. ib. 4, 177; 10, 767.—
    B.
    Fig., to walk, go.
    1.
    With abl.:

    vestigiis patris,

    Cic. Rep. 6, 24, 26; for which,
    2.
    With acc.:

    vestigia patris,

    to follow, walk in, Liv. 37, 53, 11.—
    3.
    With per:

    per titulos ingredimurque tuos,

    Ov. F. 2, 16.—
    4.
    Absol.:

    sublimia debent ingredi, lenia duci, acria currere, delicata fluere,

    to march majestically, Quint. 9, 4, 139:

    nec tragoedia socco ingreditur,

    id. 10, 2, 22.

    Lewis & Short latin dictionary > ingredior

  • 7 ingredior

        ingredior essus, ī, dep.    [1 in+gradior], to advance, go forward, march, proceed: si stas, ingredere; si ingrederis, curre: Ingredere, o ductor, V.: pedes per nives et glaciem ingredi coepit, Cu.: tardius: quācumque, O.: solo, L.: vestigiis patris: per titulos tuos, O.—To go into, enter: in templum: in castra, L.: mare, T.: Numidiam, S.: iter pedibus: curiam, L.: lucum, V.: intra finem eius loci: castris ingressus Etruscis, V.—Fig., to enter upon, engage in, begin, undertake, apply oneself to: in vitam tamquam in viam: in sermonem, Cs.: viam vivendi: disputationem mecum: magistratum, S.: vestigia patris, follow, L.: ad discendum: ad ea quae voltis: eas res mandare monumentis: aliquid describere: versare dolos, V.: Sic contra est ingressa Venus, began (to speak), V.: tibi res antiquae laudis Ingredior, V.
    * * *
    ingredi, ingressus sum V DEP
    advance, walk; enter, step/go into; undertake, begin

    Latin-English dictionary > ingredior

  • 8 persequor

    per-sĕquor, cūtus and quūtus, 3, v. dep. a. and n. ( act. collat. form of the imperat. persece for perseque, Poët. ap. Cic. Att. 13, 23 fin.).
    I. A.
    Lit.
    1.
    In gen.:

    ille servolum Jubet illum persequi,

    Plaut. Cist. 1, 3, 35; 4, 2, 30:

    si vis persequi vestigiis,

    id. Men. 4, 1, 9:

    certum est persequi,

    Ter. Phorm. 3, 3, 18:

    me in Asiam persequens,

    id. And. 5, 4, 32:

    (persequens dicit perseverationem sequentis ostendens. Persequitur enim qui non desinit sequi, Don. ad h. l.): aliquem,

    Cic. Verr. 2, 5, 35, § 91:

    exercitum,

    id. Phil. 3, 3, 7:

    cursim,

    Petr. 6:

    Hortensium ipsius vestigiis,

    Cic. Brut. 90, 307:

    quā, aut terrā aut mari, persequar eum, qui, etc.,

    id. Att. 7, 22, 2:

    vestigia alicujus,

    id. de Or. 1, 23, 105; Verg. A. 9, 218:

    hanc persecuta mater orare incipit,

    Phaedr. 1, 28, 5.—With inf. ( poet.):

    atqui non ego te tigris ut aspera... frangere persequor,

    Hor. C. 1, 23, 10.—
    2.
    In partic.
    a.
    To follow after, press upon, chase, pursue:

    fugientes usque ad flumen persequuntur,

    Caes. B. G. 7, 67:

    bello,

    id. ib. 1, 14:

    deterrere hostes a persequendo,

    Sall. J. 50, 6:

    feras,

    Ov. H. 9, 34:

    beluas,

    Curt. 8, 14, 26.—
    b.
    To go through a place in pursuit of any thing, to search through:

    omnes solitudines,

    Cic. Pis. 22, 53. —
    B.
    Transf., to follow up, come up with, overtake:

    quo ego te ne persequi quidem possem triginta diebus,

    Cic. Fam. 3, 6, 3; id. Div. 2, 72, 149:

    mors et fugacem persequitur virum,

    Hor. C. 3, 2, 14.—
    C.
    Trop.
    1.
    In gen., to follow perseveringly, to pursue any thing:

    omnes vias persequar,

    Cic. Fam. 4, 13, 6:

    viam,

    Ter. Hec. 3, 5, 4:

    eas artes,

    Cic. Fin. 1, 21, 72.—
    2.
    In partic.
    a.
    With the accessory notion of striving after, to pursue, hunt after, seek to obtain, strive after, = appetere, affectare:

    quis est, qui utilia non studiosissime persequatur?

    Cic. Off. 3, 28, 101:

    ego mihi alios deos penates persequar,

    Plaut. Merc. 5, 1, 7: Pl. Tene priusquam hinc abeo savium. Ph. Si quidem mi hercle regnum detur, numquam id potius persequar, id. Curc. 1, 3, 55:

    hereditates,

    Ter. And. 4, 5, 20:

    hereditates aut syngraphas,

    Cic. Leg. 3, 8, 18:

    cujusquemodi voluptates,

    id. Fin. 2, 7, 22: ego meum jus persequar, I will pursue or assert my right, Ter. Ad. 2, 1, 9; Cic. Caecin. 3, 8:

    persequendi juris sui potestas,

    id. Div. in Caecil. 6, 21:

    bona tua repetere ac persequi lite atque judicio,

    id. Verr. 2, 3, 13, § 32:

    possumus rem nostram persequi,

    id. Quint. 13, 45 fin.:

    cum tribunus plebis poenas a seditioso cive per bonos viros judicio persequi vellet,

    sought to obtain, id. Fam. 1, 9, 15.—
    (β).
    With inf., to hasten, be eager (rare):

    nec scimus quam in partem ingredi persequamur,

    Plaut. Rud. 3, 3, 4.—
    b.
    To follow, be a follower of; to imitate, copy after a person or thing as a guide or pattern:

    si vero Academiam veterem persequamur,

    Cic. Ac. 1, 2, 7:

    sectam et instituta alicujus,

    id. Verr. 2, 5, 71, § 183:

    ego neglectā barbarorum inscitiā te persequar,

    id. Fam. 9, 3, 2; id. Ac. 2, 23, 74:

    ut, quae maxime excellant in eo, quem imitabitur, ea diligentissime persequatur,

    id. de Or. 2, 22, 90.—
    c.
    To pursue, proceed against, prosecute; to revenge, avenge, take vengeance upon a person or thing:

    aliquem bello,

    Caes. B. G. 5, 1:

    aliquem judicio,

    Cic. Fl. 20, 47:

    alicujus injurias ulcisci ac persequi,

    id. Verr. 2, 2, 3, § 9; so,

    injuriam,

    id. Mur. 21, 44; Sall. J. 14, 23; cf. Kritz ad Sall. C. 9, 5:

    mortem alicujus,

    Cic. Fam. 9, 3, 2:

    de persequendis inimicitiis,

    Caes. B. C. 3, 83 fin.:

    Trebonii mortem,

    Cic. Phil. 13, 18, 39; Caes. B. G. 7, 38; Liv. 40, 11 fin.:

    adulterium,

    Sen. Contr. 3, 20.—
    d.
    To persecute for religious belief or practice (eccl. Lat.), Tert. ad Scap. 5; Vulg. Johan. 15, 20; id. Act. 7, 52; id. Rom. 12, 14 et saep.—
    e.
    To follow in writing, to take down, minute down:

    celeritate scribendi, quae dicerentur persequi,

    Cic. Sull. 14, 42:

    multa diserte dixit, quae notarius persequi non potuit,

    Sen. Apoc. 9, 2.—
    f.
    To follow up with action, to follow out, perform, execute, bring about, do, accomplish, etc.:

    hoc, ut dico, factis persequar,

    Plaut. Merc. 3, 2, 11:

    erus quod imperavit persequi,

    id. Am. 2, 1, 40:

    imperium patris,

    id. Stich. 1, 2, 84 sq.:

    ex usu quod est, id persequar,

    Ter. Hec. 4, 3, 10:

    mandata,

    Cic. Q. Fr. 2, 14, 3:

    si idem extrema persequitur qui inchoavit,

    id. Prov. Cons. 8, 19:

    vitam inopem et vagam,

    to lead, id. Phil. 12, 7, 15.— Absol.:

    sed tamen ibo et persequar,

    will go and obey, Plaut. Cist. 2, 1, 64. —
    (β).
    In partic., to follow out in speech or writing, to set forth, treat of, relate, recount, describe, explain, etc.:

    aliquid voce,

    Cic. Planc. 23, 56:

    dum rationes Persequor,

    set forth, treat of, discuss the reasons, Lucr. 5, 56:

    quae versibus persecutus est Ennius,

    Cic. Sen. 6, 16:

    philosophiam Latinis litteris,

    id. Ac. 1, 3, 12:

    aliquid scripturā,

    id. Fam. 15, 21, 4:

    obscenas voluptates,

    id. N. D. 1, 40, 111:

    res Hannibalis,

    id. Div. 1, 24, 49:

    has res in eo libro,

    id. Off. 2, 24, 87:

    quae persequerer, si commemorare possem sine dolore,

    id. Fam. 5, 13, 3: da te in sermonem et persece Et confice, etc., Poët. ap. Cic. Att. 13, 23, 3.—
    * II.
    Neutr., to follow or come after:

    exacta vindemia gramine persecuto,

    when the grass has grown again, Pall. 3, 26, 5.
    In a pass.
    signif. (post-class.):

    illa se in mare praecipitavit, ne persequeretur,

    Hyg. Fab. 198 dub.—Hence, persĕquens, entis, P. a., used as subst. *
    A.
    A pursuer, practiser:

    flagitii,

    Plaut. Cas. 2, 1, 13.—
    * B.
    A revenger, avenger:

    inimicitiarum persequentissimus,

    Auct. Her. 2, 19, 29.

    Lewis & Short latin dictionary > persequor

См. также в других словарях:

  • parler — Parler: Loqui, Fari, Fabulari, Crepare, Verba facere, Mittere vocem, Voces facere, Sermocinari. {{t=g}}paralaléin,{{/t}} esse puto (ait Budaeus) quod lingua vernacula pro verbo loqui, Verba facere, dicit Parler, et {{t=g}}paralalian,{{/t}} quod… …   Thresor de la langue françoyse

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»